صدقه و انفاق
صدق به معني راستي و راستگوئي و صدقه آن چيزي است به منظور يافتن ثواب آخرت مي‌بخشند. صدقه دادن و انفاق به معناي بخشيدن مال و مانند آن در راه خير و به قصد نزديكي به خداوند است.
در اهميت صدقه همين بس كه رسول اكرم (ص) فرمود:
بر عهده هر مسلماني است كه در هر روز صدقه دهد، سؤال كردند چه كسي توان اين كار را دارد؟ آن حضرت جواب دادند: اگر در مسير راه آن چه موجب اذيت رهگذر باشد برطرف سازي صدقه است، چنان كه نشان دادن راه به رهگذر، عيادت مريض، امر به معروف و نهي از منكر، و جواب دادن سلام همه صدقه مي‌باشند.[1]
بهروزگار سلامت، شكستگان درياب كه جلب خاطر مسكين بلا بگرداند
چو سائل از ره ياري طلب كند چيزي بده وگرنه ستمگر به زور بستاند
چنان که قرآن کریم میفرماید صدقه باید تنها برای ضای خداوند منان وبدون هیچ منّتی به مستحق عطا شود و الا برای آن ثوابی مترتب نخواهد بود:
«يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تُبْطِلُواْ صَدَقَتِكُم بِالْمَنِّ وَالْأَذَى كَالَّذِى يُنفِقُ مَالَهُو رِئَآءَ النَّاسِ وَلَا يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْأَخِرِ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ صَفْوَانٍ عَلَيْهِ تُرَابٌ فَأَصَابَهُ وَابِلٌ فَتَرَكَهُ صَلْدًا لَّا يَقْدِرُونَ عَلَى شَىْءٍ مِّمَّا كَسَبُواْ وَاللَّهُ لَا يَهْدِى الْقَوْمَ الْكَفِرِينَ» [2]
آثار صدقه
الف: دفع شرور
امام صادق (ع) مي‌فرمايد:
«من تصدّق بصدقةٍ اذا اصبح دفع الله عزّوجل عنه نحس ذلك اليوم»
ب: درمان مرض
پيغمبر اكرم (ص) فرمودهاند:
«داووا مرضاكم بالصدقة»
«بيماران خود را با دادن صدقه درمان كنيد»[4]
و نيز فرمودهاند:
«صدقه قضاء حتمي را از ميان مي‌برد.»[5]
صاحب بن عباد -وزير مؤيد الدوله ديلمي کهتا زمان فخرالدوله وزارت داشت - كه اهل فضل و سخاوت بود هر كس در عصرهاي ماه رمضان نزد او وارد مي‌شد ممكن نبود قبل از افطار بيرون رود چنان که گاهي هزار نفر هنگام افطار بر سر سفره‌اش بودند، صدقه و انفاق او در ماه رمضان با يازده ماه ديگر سال برابري مي‌كرد. آورده‌اند چون در زمان كودكي براي درس به مسجد مي‌رفت هر صبح مادرش يك دينار و يك درهم به او مي‌داد و سفارش مي‌كرد كه به هر فقيري رسید، تصدّق كند، اين كار براي صاحب بن عباد عادتي شد كه هرگز ترك نكرد، وچون به وزارت رسيد از ترس آن كه این کار را فراموش كند به غلامش دستور مي‌داد هر شب يك دينار و يك درهم زير بالش وي بگذارد.
اتفاقاً شبي خادم دستور او را فراموش كرد، چون صاحب از خواب برخاست بعد از اداي فريضه دست برد تا پول را بردارد، متوجه شد كه خادم غفلت كرده است،پس به او دستور داد همه اثاث اتاق را – كه همه از ديبا و پارچه‌هاي گران قيمت بود – به جبران فراموشي به اولين فقيري كه ببيند بدهد؛ خادم آنها را از منزل بيرون برد لحظاتي بعد با سيدي نابينائي كه همسرش دست او را گرفته بود روبرو شد و گفت: اين اثاث را مي‌پذیری؟ سيد فقير از شنيدن آن سخن بي‌هوش شد. او را نزد صاحب بن عباد آوردند؛ صاحب پرسيد: براي چه بي‌هوش شدي؟ سيد گفت: مردي آبرومندم و مدتي است تهيدست شده‌ام، دختري دارم كه او را شوهر داده‌ام، اينك دو سال است از خوراك و لباس خود ذخيره مي‌كنم تا براي او جهيزيه تهيه كنم. ديشب همسرم مي‌گفت بايد براي دختر لحاف و بالش تهيه كني، هر چه خواستم او را منصرف كنم، قبول نكرد ناچار گفتم فردا دست مرا بگير و از خانه بيرون ببر تا از بين شما بيرون بروم. از اين سخنان اشك‌هاي صاحب بر دامنش ريخت و گفت: اجازه بده تا من تمام جهيزیه دخترت را فراهم كنم.او هم چنین برای شوهر دختر نیز شغلی داد.
مورخين نقل كرده‌اند امام صادق (ع) شب هنگام انباني را پر از نان و گوشت و ذرت بردوش خود مي‌گرفتند و به خانه فقراي مدينه رفته و برايشان قسمت مي‌كردند آن چنان كه كسي آن حضرت را نمي‌شناخت، چون حضرت از دنيا رحلت فرمود ديگر كسي به در خانه فقرا نيامد فهميدند كه آن شخص حضرت صادق بوده است.
احیای ایلیا 1395
احیا ایلیا 96
احیا ایلیا در فاطمیه 95